Lào Cai: Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai có thẩm quyền cấp “bìa đỏ”?

MT&XH - Dự án Xây dựng hạ tầng và san tạo mặt bằng chợ văn hóa - bến xe khách Sa Pa (Dự án) là dự án thuộc danh mục ưu đãi của tỉnh Lào Cai, do UBND huyện Sa Pa làm chủ đầu tư. Sau hàng chục năm triển khai, Dự án vẫn tồn tại nhiều điều bất minh, gây bức xúc cho cả những người nguyên là lãnh đạo Công an của huyện này.

Vừa qua, Tạp chí Môi trường & Xã hội nhận được đơn thư của ông Trần Quế (tổ 1, phường Sa Pa, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai), nguyên là Phó trưởng Công an huyện Sapa, ông này tố cáo UBND huyện Sapa (nay là thị xã Sapa) và Sở Tài Nguyên & Môi trường tỉnh Lào Cai đang có dấu hiệu vi phạm pháp luật khi cấp GCNQSDĐ  cho ông Trần Minh Phương (SN 1972, địa chỉ tại: SN 096, tổ 6, phố Cốc Lếu, tp Lào Cai) và bà Nguyễn Thị Nga (SN 1969, địa chỉ tại: SN104 tổ 6 phường Cốc Lếu, tp Lào Cai) chồng chéo lên diện tích đất gia đình ông đang sử dụng từ năm 1985. Vì vậy trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của hai cá nhân trên không có số thửa đất, không có số tờ bản đồ địa chính.  

Đơn đề nghị của ông Trần Quế trước đó.

Xác nhận của Trại thuốc Sa Pa

CV trả lời của UBND thị trấn Sa Pa theo đơn đề nghị ngày 12/12/2011 của ông Trần Quế

CV trả lời của Trung tâm công nghệ thông tin sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Lào Cai theo đơn đề nghị ngày 14/12/2011 của ông Trần Quế.

Theo đó, Gia đình ông Trần Quế sinh sống và công tác tại Sa Pa từ những năm 1980, ngày 1/7/1990, UBND huyện Sa Pa đã cấp GCNQSDĐ số 00388 cho gia đình ông này với 640 m² đất sử dụng làm nhà ở, vườn, công trình phụ và 360 m² đất ao.

Năm 2000, Nhà nước tiến hành kiểm kê, đo đạc lập hồ sơ địa chính thì gia đình ông Quế được xác định đang quản lý và sử dụng 2.540,3 m², trong đó có thửa 121 là 511,5 m² đất thổ cư. Gia đình ông sinh sống ổn định từ đó cho đến năm 2008, UBND huyện Sa Pa khi đó tiến hành thu hồi đất của các hộ dân nằm trong vùng quy hoạch Dự án xây dựng hạ tầng và san tạo mặt bằng Chợ văn hóa – Bến xe khách thị trấn Sa Pa.

Theo quyết định 208/QĐ- UBND ngày 19/3/2008 của UBND huyện Sa Pa thì hộ ông Trần Quế bị thu hồi 120m² đất thổ cư và 2.293,4 m² đất nông nghiệp. Trong khi đó trên tất cả giấy tờ, tra cứu đều khẳng định ông này có 511,5 m² đất thổ cư, vậy 391,5m² còn lại vẫn thuộc quyền quản lý, sử dụng của gia đình ông.

Thế nhưng, UBND huyện Sa Pa khi đó lại không công nhận 511,5m² đất trên hồ sơ địa chính của ông Quế, lý do cơ quan này đưa ra là  theo quy định tại Điều 50 Luật Đất đai quy định các giấy tờ về quyền sử dụng đất, trong đó có quy định về việc người sử dụng đất “có tên trong sổ đăng ký ruộng đất, sổ địa chính”, không có quy định về việc người sử dụng đất có tên trong bản đồ địa chính, sổ mục kê đất. Bản đồ địa chính và sổ mục kê đất chỉ là hồ sơ ban đầu trong hệ thống hồ sơ địa chính. Giấy CNQSD đất là cơ sở pháp lý cao nhất... UBND huyện cũng áp dụng khoản 4, điều 87 Luật Đất đai: “UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương căn cứ theo điều kiện, tập quán tại địa phương quy định hạn mức công nhận đất ở theo số lượng nhân khẩu trong hộ gia đình” và khoản 2, điều 7 quyết định số 69/2005/QĐ-UB ngày 23/1/2005 của UBND tỉnh Lào Cai: “Hạn mức công nhận đất ở có vườn, ao cho cùng thửa đất có nhà ở tại đô thị không quá 120m²” để không công nhận 511 m² của ông Quế.

Trong khi đó tại khoản 1 điều 7 của quyết định này ghi rõ: “1. Đối với trường hợp thửa đất ở có vườn, ao được hình thành từ ngày 18 tháng 12 năm 1980 đến trước ngày 01 tháng 7 năm 2004 (ngày Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực thi hành) và người đang sử dụng đất có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại các điểm a, b, c, d, đ, e, g, h khoản 1 Điều 6 bản quy định này mà trong giấy tờ đó ghi rõ diện tích đất ở thì diện tích đất ở có vườn, ao được xác định theo giấy tờ đó.

Mà theo điểm b, Khoản 1, Điều 6: Chỉ cần có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp hoặc có tên trong sổ đăng ký ruộng đất, sổ địa chính.

Trong các tờ bản đồ, sổ mục kê thì đều ghi ông Quế có 511,5m² đất thổ cư. Vậy chính quyền Sa Pa khi đó lại bỏ qua các loại giấy tờ này, “cưỡng ép” lý thuyết, gây thiệt hại cho người dân liệu có là hành vi trái Pháp luật?

Bản đồ thị trấn Sa Pa.

Tiếp theo trong đơn thư, ông Quế cho biết việc công ty CP đầu tư VIDIFI sử dụng đất dịch vụ công theo quy hoạch đã công bố chia lô bán cho bà Nguyễn Thị Nga và một số cá nhân khác  là việc làm trái quy định Pháp luật.

“Các vị nhìn vào mục g điều 1 trong hai GCNQSDĐ của bà Nga và ông Phương thì sẽ rõ. Nguồn gốc sử dụng ghi là “Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất. Nhận chuyển nhượng QSD đất theo Hợp đồng số...”, vậy Nhà nước có giao trực tiếp đất cho bà Nga, ông Phương hay không? Hai ông bà này mua đất có qua đấu giá hay không? Đất Dự án chợ VH - bến xe khách thì có phải đất dịch vụ công không? Bản chất dự án này là gì? Sao họ cứ “lập lờ đánh lận con đen” vậy? Tôi còn rất nhiều câu hỏi muốn đặt ra cho dàn lãnh đạo tỉnh này nhưng hầu như họ đều bỏ ngoài tai, sai lại chồng sai ....”, ông Trần Quế nói.

Biên lại thu thuế nhà, đất.

Theo thông tin Báo chí trước đó, người dân phát hiện nhà đầu tư dự án này xẻ đất bán nền ngay cả khi chưa GPMB xong thông qua các hợp đồng góp vốn, cùng đầu tư vào Dự án. Ðiển hình như các hợp đồng với ông, bà: Trần Minh Phương, Hoàng Minh Hà, Nguyễn Thị Loan... được xác nhận thực hiện từ tháng 12-2011.

Khi sự việc còn đang khiếu kiện kéo dài thì bất ngờ đến ngày 11/8/2017, ông Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai Lào Cai – Phạm Văn Hải lại “thừa ủy quyền” của Giám đốc Sở TNMT Lào Cai ký cho bà Nga bìa đỏ mới nhưng vẫn chưa có số thửa, số tờ bản đồ!? Một dự án được nhiều ưu đãi, nằm giữa trung tâm thị xã Sa Pa mà không có tờ bản đồ, sổ mục kê thì thật vô lý.

Vậy, căn cứ vào giấy tờ nào, hai cơ quan là UBND huyện Sa Pa trước kia và Sở TNMT Lào Cai có thể cấp bìa đỏ cho hai cá nhân trên? Ông Giám đốc văn phòng đăng ký đất đai có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay không?

Để trả lời cho câu hỏi trên, nhóm PV đã liên hệ làm việc với UBND thị xã Sa Pa, ông phó trưởng phòng Tài nguyên Môi trường thị xã Sa Pa cho biết: Việc cấp bìa đỏ mà không có số thửa, số tờ bản đồ là điều bình thường, hoàn toàn không trái với Pháp luật, chưa có số vì có thể ở khu vực đó chưa có bản đồ địa chính!?

Còn đại diện Văn phòng Đăng ký Đất đai Lào Cai thì trả lời qua điện thoại: “Đã trả lời bằng văn bản, gửi về tòa soạn rồi..”

Trao đổi vấn đề này, luật sư Văn Minh Nam, Công ty Luật Bình Minh cho biết: Theo hồ sơ khởi kiện của ông Trần Quế - Trong bản đồ địa chính tờ bản đồ P8-32 và sổ địa chính năm 2000 do ông Quế tra cứu được, có ghi

- Nguồn gốc đất đã được chứng minh sử dụng ổn định: 1985

- Diện tích đất ở 511.5 m2 được ghi tại trang 3, quyển 3, sổ địa chính lập ngày 25/12/2000, được lưu trữ tại Sở tài nguyên và MT tỉnh Lào Cai.

- Ông Quế nhiều năm đóng thuế sử dụng đất ở với diện tích 511.5 m2

Như vậy: Diện tích đất ở của ông Quế năm 2000 đã được xác định rõ 511.5 m2.

UBND huyện thu hồi 120 m2 năm 2008 (Còn lại 391.5m2 đất ở chưa bị thu hồi)

 Việc thu hồi đất không thu hồi theo hồ sơ địa chính nêu trên mà được thu hồi theo hồ sơ dự án với các số liệu sau:

- Thực tế thu hồi theo hồ sơ dự án với 5 thửa đất trên không trùng với hồ sơ địa chính, có tổng diện tích 2.413,4 m2 (Trong đó có 166,4m2 đất ở tại thửa 199)

- Như vậy trên lý thuyết thì các thửa đất trên bản đồ địa chính vẫn chưa bị thu hồi, chưa được chỉnh lý, mặc dù trên thực tế đã thu hồi hết. Như vậy là không đúng.

- Ngày 11/10/2007 (trước khi thu hồi đất) Huyện ủy Sa pa cùng TNMT đo và xác định diện tích đất ở thực tế đã dựng nhà và các công trình phụ trợ dùng vào việc ăn ở sinh hoạt là: 259.5m2. Giả sử trường hợp ông Quế chưa được cấp chứng nhận đối với diện tích trên thì vẫn được công nhận đó là diện tích đất ở theo thực trạng sử dụng đất và mục đích sử dụng gắn với thời điểm sử dụng đất.

- Từ năm 1985 Trại thuốc Sa Pa đã xác nhận thửa đất ở có nguồn gốc của trại thuốc Sa Pa sử dụng trồng cây dược liệu từ lâu, nay đã xấu trơ toàn đá không còn khả năng tròng trọt được bàn giao cho gia đình ông để làm nhà ở. Như vậy đủ để xác định nguồn gốc đất có từ thời điểm trước năm 1982. Theo Quyết định 69/2005/ QĐ-UB ngày 23/1/2005 của UBND tỉnh Lào Cai :”Điều 6. 1. Trường hợp thửa đất ở có vườn, ao trong cùng một thửa đất có nhà ở được hình thành trước ngày 18 tháng 12 năm 1980 mà trong hồ sơ địa chính hoặc các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất sau đây có ghi rõ ranh giới thửa đất ở thì toàn bộ diện tích đó được xác định là đất ở;” Phù hợp với  quy định tại khoản 2 điều 87 luật đất đai 2003 và khoản 2 điều 45 Nghị định 181/2004/CP thì việc xác định: "Đối với trường hợp thửa đất ở có vườn, ao được hình thành trước ngày 18 tháng 12 năm 1980 và người đang sử dụng có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại các khoản 1, 2 và 5 Điều 50 của Luật này thì diện tích đất vườn, ao đó được xác định là đất ở." Theo công văn số: 1341/BTNMT-ĐĐ ngày 20 tháng 4 năm 2005 của Bộ tài nguyên và môi trường hướng dẫn như sau: "Nếu thửa đất ở có vườn, ao được hình thành trước ngày 18/12/1980 thì toàn bộ diện tích khuôn viên thực tế đang sử dụng được công nhận là đất ở."

Đối với thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận QSDĐ: Căn cứ khoản 1 Điều 5 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ: Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai 2013 quy định như sau:

"Điều 5. Thực hiện dịch vụ trong lĩnh vực đất đai

1. Văn phòng đăng ký đất đai:

a) Văn phòng đăng ký đất đai là đơn vị sự nghiệp công trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thành lập hoặc tổ chức lại trên cơ sở hợp nhất Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường và các Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất trực thuộc Phòng Tài nguyên và Môi trường hiện có ở địa phương; có tư cách pháp nhân, có trụ sở, con dấu riêng và được mở tài khoản để hoạt động theo quy định của pháp luật.

Văn phòng đăng ký đất đai có chức năng thực hiện đăng ký đất đai và tài sản khác gắn liền với đất; xây dựng, quản lý, cập nhật, chỉnh lý thống nhất hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai; thống kê, kiểm kê đất đai; cung cấp thông tin đất đai theo quy định cho các tổ chức, cá nhân có nhu cầu;...

Tạp chí Môi trường & Xã hội sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.

PV