Phân lô tự phát, hạ tầng chắp vá: Cảnh báo hậu quả sốt đất ở Hà Tĩnh

Những tháng gần đây, thị trường bất động sản tại Hà Tĩnh chứng kiến những biến động bất thường. Ở nhiều địa bàn từ thành thị đến vùng ven biển, từ nông thôn đến khu vực miền núi, tình trạng mua bán, chuyển nhượng đất đai, đặc biệt là đất phân lô, nổi lên với cường độ mạnh. “Cơn sốt đất ảo” không chỉ làm cho giá trị đất tăng chóng mặt ngoài thực tế, mà còn đặt ra hàng loạt hệ lụy về quy hoạch, hạ tầng và quản lý nhà nước.

Sốt đất ảo len lỏi từ phố thị đến làng quê

Nếu trước đây, hiện tượng tăng giá chỉ diễn ra ở trung Hà Tĩnh hoặc một số khu đô thị lớn thì nay đã lan nhanh sang các vùng quê yên bình, thậm chí cả những khu vực ven biển và đồi núi. Chỉ cần thông tin mơ hồ về việc mở đường, điều chỉnh quy hoạch hay sáp nhập địa giới, giá đất lập tức bị “thổi” lên gấp nhiều lần. Không ít người dân vì tâm lý “sợ mất cơ hội” đã vay mượn, gom vốn mua đất mà không lường hết rủi ro.

Tình trạng gom đất vườn phân lô bán nền cũng xảy ra tại thôn Nam Sơn. Trong hình là khu vực trước đây là đất hoang, đất trồng keo, tràm. Tuy nhiên, hiện đã phân thành từng lô nhỏ để bán. Đặc biệt, hệ thống đường bị cụt vì không được đấu nối thẳng ra tỉnh lộ 550. Việc tràn lan phân lô, bán đất nền đang làm tiềm ẩn nguy cơ phá vỡ hạ tầng nông thôn trong "cơn sốt ảo" đất nền nếu không được ngăn chặn. (Ảnh Trần Đức Minh)

Thực tế cho thấy, nhiều mảnh đất vốn chỉ là vườn tạp, đồi rừng, thậm chí đất sản xuất, sau khi bị giới đầu cơ gom mua, đã nhanh chóng được chia lô, rao bán rầm rộ. Giá trị bất động sản ở nhiều nơi tăng bất thường, nhưng giá trị sử dụng thực tế và hạ tầng xã hội không hề thay đổi.

Nguy cơ phá vỡ quy hoạch từ phân lô, tự ý làm hạ tầng

Điều đáng lo ngại hơn cả là việc một bộ phận người dân và nhà đầu cơ, sau khi mua đất, đã tự ý mở đường, xây dựng hệ thống điện, nước để dễ dàng rao bán. Việc phân lô tràn lan, hạ tầng xây dựng không đồng bộ, không tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật, khiến nhiều khu vực đối diện nguy cơ phá vỡ quy hoạch chung.

Đường nội bộ tại khu phân lô bán nền ở thôn Hòa Hưng, xã Nam Điền, nay là xã Thạch Xuân làm đối phó, vừa làm xong đã hư hỏng. Ảnh Xuân Sinh

Ở một số xã, cảnh tượng những con đường đất hẹp được tự ý san ủi, lát nhựa sơ sài, điện kéo tạm bợ, cống rãnh thoát nước thiếu an toàn… đang diễn ra phổ biến. Không chỉ gây mất mỹ quan và tiềm ẩn rủi ro cho người mua, tình trạng này còn tạo áp lực lớn lên hệ thống hạ tầng xã hội như giao thông, trường học, bệnh viện, điện - nước vốn đã hạn chế.

Người dân tại thôn Ngọc Hà, xã Ngọc Sơn cũ tỏ ra bức xúc khi "người đầu cơ" mua đất sau đó tự ý xây dựng hệ thống mương thoát nước ngay trên kênh thoát lũ của Nhà nước để làm đường vào khu phân lô bán đất. Việc làm này có thể gây ách tắc dòng chảy và phá vỡ quy hoạch về lâu dài. Còn chất lượng công trình thì không ai khẳng định được...

Ông Ngô Quang Nhất, trú tại thôn Ngọc Hà chia sẻ với báo chí rằng, thời gian gần đây mười mấy hộ dân làm nông nghiệp tại khu vực đập 19/5 luôn sống trong cảnh lo âu. "Những ruộng lúa chúng tôi đang canh tác bình thường. Nhưng thời gian gần đây, hàng chục người không biết từ đâu về mua hàng chục mảnh vườn. Sau đó họ thuê máy móc về san gạt, phân lô để bán. Nghiêm trọng hơn, họ còn thuê xe chở vật liệu về đổ bê tông trên kênh thoát lũ và tưới tiêu nông nghiệp. Chúng tôi đã viết đơn phản ánh lên chính quyền địa phương để có hướng xử lý. Người dân chúng tôi lo sợ về lâu dài, những việc làm tự phát của những người này sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng. Các mùa vụ sau, người dân lo lắng nước tưới tiêu và mưa lũ sẽ không thoát được, gây ngập úng mùa màng. Họ lại không biết kêu ai".

Trả lời báo chí, ông Trần Bá Hoành, Phó Chủ tịch UBND xã Toàn Lưu thừa nhận, hiện nay có thực trạng tràn lan phân lô, tách thửa, tự ý xây dựng hạ tầng trên địa bàn. Tình trạng ồ ạt gom đất vườn, rồi hiến đất làm đường sau đó tách thửa, phân lô bán đất nền chủ yếu xảy ra tại khu vực xã Ngọc Sơn (cũ), trước khi sáp nhập vào xã Toàn Lưu hiện nay.

“Trước khi họ muốn tách thửa, phân lô thì họ phải hiến đường và làm hạ tầng. Còn việc phân lô, tách thửa là do Văn phòng Đăng ký đất đai thực hiện, cấp giấy. Chúng tôi đang yêu cầu khi muốn phân lô, tách thửa phải đảm bảo cảnh quan, đồng bộ hạ tầng để tránh tình trạng phân lô nhỏ lẻ, cắt xẻ manh mún. Có thể 5 -10 năm sau dân vào ở thì đất đai không phù hợp, không đúng với quy hoạch, khu dân cư sẽ không được sáng, xanh, sạch đẹp”, ông Hoành cho biết.

Chính quyền địa phương thừa nhận, việc phân lô bán nền tự phát, đi kèm với làn sóng sốt đất ảo, đang làm đảo lộn quy hoạch phát triển, cản trở việc thu hút các dự án đầu tư chính thống, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích cộng đồng.

Chính quyền và lực lượng chức năng vào cuộc

Trước tình trạng trên, UBND tỉnh Hà Tĩnh cùng Sở Xây dựng đã ban hành nhiều văn bản chấn chỉnh hoạt động bất động sản. Các địa phương được yêu cầu rà soát kỹ các hồ sơ tách thửa, ngăn chặn kịp thời tình trạng phân lô trái phép; đồng thời phối hợp với công an để kiểm tra, xử lý những trường hợp tung tin đồn thất thiệt, thổi giá đất nhằm trục lợi.

Công an tỉnh Hà Tĩnh cũng khẳng định sẽ tăng cường nắm bắt tình hình, phối hợp với chính quyền địa phương để kịp thời phát hiện, điều tra và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực đất đai, đặc biệt là các thủ đoạn lừa đảo thông qua giao dịch bất động sản.

Về lâu dài, tỉnh định hướng siết chặt hơn nữa hoạt động môi giới bất động sản, yêu cầu các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực này phải đăng ký, công khai minh bạch thông tin, chịu sự kiểm soát của cơ quan chức năng. Song song với đó, việc công bố rộng rãi các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cũng sẽ được đẩy mạnh, nhằm tránh tình trạng người dân bị cuốn theo những thông tin sai lệch.

Có thể thấy, nếu không kịp thời kiểm soát, “sốt đất ảo” không chỉ khiến nhiều người dân gánh chịu hậu quả từ những khoản vay nợ mua đất, mà còn đe dọa sự phát triển bền vững của đô thị và nông thôn Hà Tĩnh. Việc quản lý chặt chẽ, minh bạch thông tin và xử lý nghiêm các vi phạm là giải pháp then chốt để lập lại trật tự thị trường, bảo đảm lợi ích lâu dài cho cả nhà nước lẫn người dân.

Cơn “sốt đất” rồi sẽ hạ nhiệt, nhưng hậu quả về quy hoạch và hạ tầng có thể kéo dài nhiều năm nếu không có sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ từ chính quyền và lực lượng chức năng. Hà Tĩnh đang bước đầu cho thấy sự kiên quyết, nhưng chặng đường phía trước vẫn đòi hỏi sự giám sát chặt chẽ và ý thức trách nhiệm từ cả cộng đồng.

Minh Hà