Đổi mới Công tác tổ chức Cán bộ trước yêu cầu quản trị Công trong bối cảnh hiện nay

26/10/2021 9:16:27 CH
Share Bai :

Từ việc tiếp cận quản trị công với các mô hình quản trị hiện đại, vượt trội và trước bối cảnh mới đầy biến động, đặt ra nhiều vấn đề trong quản trị nhà nước trên bình diện quốc tế, Việt Nam (trong đó có công tác tổ chức cán bộ), bài viết tập trung làm rõ một số đặc trưng nghề nghiệp, thực trạng công tác tổ chức cán bộ, từ đó đi sâu phân tích, làm sáng tỏ những nội dung cần thiết phải đổi mới để công tác tổ chức cán bộ tiếp tục gặt hái nhiều thành công, xứng đáng với vị trí, trọng trách của ngành, vì một nền hành chính hiện đại và phục vụ nhân dân

1. Quản trị công trong bối cảnh hiện nay và những vấn đề đặt ra

         Hành chính công truyền thống (Public Adminitration), Quản lý công mới (New Public Management), Quản trị nhà nước tốt (Good Public Governance) không phải là một mô hình tổ chức hoạt động của một nhà nước, mà là tổng hợp các nguyên tắc, giá trị, định hướng cho việc thiết kế, vận hành bộ máy nhà nước trong tổ chức thực hiện quyền lực nhà nước để quản lý tốt mọi lĩnh vực của đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội…của mỗi quốc gia. Sự chuyển đổi theo hướng phát triển từ thấp đến cao của hành chính công với sự ra đời của mô hình quản lý công mới thay thế cho mô hình hành chính công truyền thống, mô hình quản trị nhà nước (quản trị nhà nước tốt, quản trị nhà nước mang tính đáp ứng thay thế cho mô hình quản lý công mới là nhằm khắc phục các hạn chế, yếu kém của các mô hình hiện tại, đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi khách quan của nền kinh tế thị trường, của người dân và sự phát triển kinh tế xã hội.


Ảnh (nguồn internet)

       Quản trị nhà nước tốt theo Ủy ban kinh tế xã hội châu Á- Thái bình dương của Liên hợp quốc (UNESCAP) là mô hình quản trị công được đánh giá với 8 tiêu chí là: Quản lý theo các qui định của pháp luật; đảm bảo tính minh bạch; tính thích ứng linh hoạt đối với sự thay đổi; đảm bảo sự định hướng và đồng thuận; bình đẳng và công bằng; hiệu lực và hiệu quả; trách nhiệm báo cáo, giải trình; đảm bảo sự tham gia của các chủ thể trong xã hội. Với 8 tiêu chí trên và cùng với các đặc trưng, giá trị như nhà nước tập trung vào chức năng phục vụ thay vì quản lý, xem người dân doanh nghiệp là đối tác thay vì đối tượng, khuyến khích và mở rộng sự tương tác giữa nhà nước và các chủ thể khác trong mọi hoạt động, đáp ứng hiệu quả và phục vụ ngày càng tốt hơn mọi nhu cầu của người dân và xã hội, xây dựng và củng cố niềm tin của người dân và xã hội đối với các hoạt động của chính phủ, của quản trị công…có thể nói mô hình quản trị nhà nước tốt là mô hình hành chính công hiện đại thể hiện tính hơn hẳn, vượt trội so với các mô hình trước đó, là minh chứng cho một mô hình quản trị lý tưởng mà hầu hết các nước trên thế giới đã và đang đón đợi. Lẽ tất nhiên, thực tế cho thấy không có mô hình nào là hoàn thiện với mọi quốc gia và nó cũng không dễ gì đảm bảo thực hiện một cách tuyệt đối với bất kì chính phủ nào.

       Từ cuối thế kỉ XX, đầu thế kỉ XXI, cùng với quản trị công, thế giới đang chứng kiến bối cảnh mới với nhiều gam màu sáng-tối đan xen, có cơ hội nhưng cũng đầy thách thức: Toàn cầu hóa và hội nhập; sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ đặc biệt là cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư; biến đổi khí hậu, già hóa dân số; an ninh phi truyền thống; cạnh tranh, bất ổn trong phạm vi khu vực, toàn cầu…Bối cảnh đó đặt ra nhiều vấn đề cần có lời giải với sự chung tay của mọi quốc gia và sự nỗ lực của mỗi quốc gia, đó là yêu cầu chính phủ phải hoạt động hiệu quả hơn với chi phí thấp hơn; xây dựng mối quan hệ phù hợp giữa chính phủ và công dân, chuyển đổi phạm vi hoạt động và sự tương tác giữa các tổ chức trong khu vực công hướng tới sự phát triển bền vững; tăng cường khả năng thu hút và sử dụng tài năng…Trong bối cảnh chung đó Việt Nam phải chủ động tiếp cận mô hình mới một cách linh hoạt, phù hợp, chú trọng  hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; đẩy mạnh cải cách hành chính; xây dựng một chính phủ liêm chính, kiến tạo, hành động, phục vụ nhân dân; tạo dựng một đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chuyên nghiệp, chất lượng, trách nhiệm và vì dân… Phấn đấu đến năm 2025 nước ta là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp; đến năm 2030 nước ta là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 nước ta là nước phát triển, thu nhập cao. Đây vừa là mục tiêu, vừa là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, của các cấp, các ngành trong đó có ngành Nội vụ và đội ngũ nhân lực làm công tác tổ chức cán bộ.

2. Đặc trưng nghề nghiệp và thực trạng công tác tổ chức cán bộ

a, Đặc trưng về nghề nghiệp

          Một là công tác tổ chức cán bộ là lĩnh vực hoạt động quan trọng: Công tác tổ chức (theo nghĩa khoa học tổ chức) là hoạt động xác định mục tiêu, nguyên tắc tổ chức, thiết lập cơ cấu tổ chức, cơ chế vận hành của một tổ chức hoặc một hệ thống tổ chức nhất định, cùng với việc bố trí, sắp xếp sử dụng con người và các nguồn lực khác nhằm hiện thực hóa có hiệu quả mục tiêu của tổ chức. Công tác tổ chức cán bộ là xác định chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức, phương thức hoạt động, phân công và phối hợp trong mỗi tổ chức cũng như giữa các tổ chức trong bộ máy nhà nước và các lĩnh vực kinh tế- xã hội khác. Tham mưu hoặc  ban hành các văn bản, qui định và tổ chức thực hiện công tác qui hoạch, tuyển dụng, sử dụng, bổ nhiệm, luân chuyển, đào tạo bồi dưỡng, đánh giá, khen thưởng kỉ luật và thực hiện chế độ chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức…Công tác tổ chức cán bộ có vai trò quan trọng trong việc thiết kế hệ thống chính trị nói chung, bộ máy nhà nước nói riêng nhằm bảo đảm sự thống nhất giữa tính chính trị và tính khoa học. Tổ chức cán bộ là công tác có quan hệ trực tiếp đối với con người do đó đòi hỏi phải có sự kết hợp hài hòa giữa tính khoa học và tính nghệ thuật nhằm bảo đảm hiệu quả cao nhất trong thiết kế tổ chức và sử dụng nhân lực. Thực tiễn xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính trị cũng như tổ chức bộ máy nhà nước trên 70 năm qua ở nước ta cho thấy công tác tổ chức cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, gắn liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước và chế độ, là khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng.

Hai là tổ chức cán bộ là công việc khó, phức tạp, nhạy cảm: Tổ chức cán bộ luôn là công việc khó, phức tạp, nhạy cảm bởi tính chất nghề nghiệp và yếu tố con người của nó. Nói đến tổ chức (xét trên giác độ nghề nghiệp) là nói đến khoa học tổ chức- thiết kế và phát triển tổ chức với việc qui hoạch hệ thống, xác lập bộ máy, qui định chức năng nhiệm vụ, thiết lập cơ chế vận hành đảm bảo khoa học, phù hợp, hệ thống, bền vững và hiệu quả, tổ chức phải từ công việc, cho công việc và vì công việc- đây là một công việc khó. Mặt khác tổ chức gắn với con người bởi con người vận hành tổ chức,  thực tế chứng minh rằng thành lập tổ chức thì dễ, cắt bỏ tổ chức không hề đơn giản. Công tác cán bộ liên quan đến con người mà yếu tố con người luôn giữ vai trò quyết định, nhưng con người đôi khi cũng hết sức phức tạp và nhạy cảm. Ngoài phần “con” trong mỗi con người, con người còn có lợi ích, nhu cầu, dục vọng cá nhân và trong quan hệ công việc với con người luôn tồn tại mâu thuẫn giữa công và tư, giữa đúng và sai, giữa yêu cầu công khai, minh bạch, rõ ràng với văn hóa tế nhị, nhạy cảm của  người Á đông. Hơn nữa trong bối cảnh hiện nay cái khó của người làm công tác tổ chức cán bộ không chỉ làm đúng theo qui trình, tuân thủ mọi qui định mà phải có khả năng phát hiện, thu hút được “người tài” và tham mưu đề xuất chính sách để giữ chân họ. Vì vậy, trong thực tế người làm công tác tổ chức cán bộ nếu thiếu kĩ năng giao tiếp dễ dẫn đến “sự thật mất lòng”; nếu thiếu sự kín đáo, tế nhị dễ dẫn đến ba hoa, “không giữ mồm giữ miệng”; nếu thiếu sự thận trọng dễ bị cho là chủ quan, nóng vội; nếu làm không hết trách nhiệm thì tổ chức và nhân sự chậm được kiện toàn; nếu không giữ gìn phẩm chất, công việc dễ bị thiên vị, thiếu công tâm, khách quan, thậm chí sa ngã, vi phạm và nếu năng lực, trí tuệ không theo kịp yêu cầu thì tất yếu hiệu quả công việc thấp, hệ lụy để lại lâu dài. Thực tế này đòi hỏi công tác tổ chức cán bộ “phải được tiến hành thường xuyên, thận trọng, khoa học, chặt chẽ và hiệu quả”.

Ba là tổ chức cán bộ vừa là một ngành chuyên môn, vừa có quan hệ mật thiết với tất cả các ngành, lĩnh vực khác: Tổ chức cán bộ là một khoa học- khoa học tổ chức nhà nước với mục tiêu, đối tượng, nội dung, phương pháp nghiên cứu riêng có của nó. Tổ chức cán bộ là một ngành trong hệ thống các ngành kinh tế- xã hội của đất nước đó là ngành Nội Vụ mà trung tâm là ngành tổ chức nhà nước với lịch sử 76 năm xây dựng và trưởng thành và có hệ thống tổ chức bộ máy từ trung ương tới địa phương. Không chỉ có thế, tổ chức cán bộ hiểu rộng ra còn có mặt ở mọi tổ chức trong toàn hệ thống chính trị với tên gọi, phạm vi, đối tượng, mô hình tổ chức khác nhau. Ngành Nội Vụ (tổ chức cán bộ) là một ngành chuyên môn với đầy đủ hệ thống quan điểm, nguyên tắc, qui trình nghiệp vụ chuyên sâu, yêu cầu, phương pháp…xong có quan hệ mật thiết, không thể tách rời với các ngành chuyên môn khác bởi công tác tổ chức cán bộ không chỉ là mục tiêu, nhiệm vụ trọng yếu của ngành Nội Vụ mà còn là một trong các nhiệm vụ hết sức quan trọng, là một trong các điều kiện đảm bảo sự thành công trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các bộ, ngành khác. Vì vậy những yếu tố tích cực hoặc hạn chế trong công tác tổ chức cán bộ nhiều khi cũng ảnh hưởng lan tỏa tới các bộ, ngành khác trong toàn hệ thống và thậm chí còn xa hơn nữa

Bốn là sản phẩm của công tác tổ chức cán bộ có ảnh hưởng trực tiếp, lâu dài đến sự phát triển ổn định, bền vững của mọi tổ chức và trong toàn hệ thống: Sản phẩm của công tác tổ chức cán bộ là một tổ chức (hoặc hệ thống tổ chức) có mục tiêu, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn rõ ràng; tổ chức bộ máy tinh gọn, hợp lý; cơ chế vận hành thông suốt, thuận lợi; tổ chức hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Là một đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đủ về số lượng, hợp lý về cơ cấu, đảm bảo chất lượng có đủ phẩm chất, năng lực đáp ứng tốt yêu cầu. Đây đều là những yếu tố quan trọng hàng đầu tác động trực tiếp và lâu dài đến quá trình tồn tại và phát triển ổn định, bền vững của mỗi tổ chức hoặc cả hệ thống. Xong khác với các loại sản phẩm khác, sản phẩm của công tác tổ chức cán bộ là sản phẩm đặc biệt không dễ gì có được trong ngày một ngày hai mà là cả một quá trình rèn luyện, bồi dưỡng, xây dựng, cải cách liên tục, thường xuyên, lâu dài (nhất là trong công tác cán bộ), bởi đó là tổ chức và con người. Trong thực tế để có một bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, một đội ngũ cán bộ, công chức chuyên nghiệp, hiện đại, đủ phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu quản trị quốc gia trong bối cảnh mới chúng ta đã và đang phải tiến hành cải cách liên tục trong nhiều chục năm qua, một tổ chức không thực sự cần thiết ra đời, một công chức cơ hội chủ nghĩa được tuyển dụng hoặc bổ nhiệm sẽ để lại những hậu quả lâu dài

b. Về thực trạng công tác tổ chức cán bộ

Nhìn lại chặng đường 76 năm, công tác tổ chức cán bộ dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo của nhà nước, sự cố gắng của toàn ngành, công tác tổ chức cán bộ đã gặt hái được nhiều thành tựu quan trọng ở cả góc độ tổ chức và cán bộ. Công tác cải cách bộ máy hành chính nhà nước tiếp tục được triển khai thực hiện, đạt được một số kết quả đáng ghi nhận, bộ máy hành chính từ trung ương xuống địa phương được phân định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ bản khắc phục được tình trạng chồng chéo, bỏ trống chức năng, nhiệm vụ, phạm vi, đối tượng quản lý. Phân cấp quản lý giữa trung ương và địa phương được tăng cường, hiệu lực, hiệu quả quản lý hành chính nhà nước được nâng cao. Công tác cán bộ đã bám sát quan điểm, nguyên tắc của Đảng, ngày càng đi vào nề nếp và đạt được những kết quả quan trọng. Việc xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có nhiều đổi mới, từng bước đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Theo báo cáo của Chính phủ từ 31/12/2017-31/12/2019 các bộ, cơ quan ngang bộ (trừ Bộ Quốc Phòng, Bộ Công An) giảm được 12 vụ, 10 đơn vị sự nghiệp thuộc bộ. Riêng Bộ Công An 2011-2020 giảm 6 tổng cục, một đơn vị tương đương tổng cục, 55 đơn vị cấp cục, 7 trường công an. Cấp tỉnh giảm 5 cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, giảm 973 tổ chức cấp phòng, 127 tổ chức cấp chi cục, 1179 tổ chức cấp phòng thuộc chi cục. Cấp huyện giảm 294 tổ chức cấp cơ quan chuyên môn trực thuộc. Đến nay cơ bản hoàn thành sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, xã trong giai đoạn 2019-2021, ở cấp huyện đã tiến hành sắp xếp 21 đơn vị giảm 8 huyện, cấp xã tiến hành sắp xếp với 1047 đơn vị giảm 557 xã. Về biên chế công chức (tính đến 31/12/2020) các bộ, ngành trung ương và địa phương giảm gần 24000 biên chế trong đó trung ương giảm 10284 người, địa phương giảm 13612 người so với biên chế năm 2015. Bên cạnh những thành công đáng ghi nhận, công tác tổ chức cán bộ còn nhiều hạn chế, yếu kém đó là bộ máy nhà nước nhìn chung còn cồng kềnh, nặng nề, chồng chéo, chức năng, nhiệm vụ chưa rõ ràng, hiệu lực, hiệu quả chưa cao, cải cách hành chính chưa đáp ứng được yêu cầu “ đội ngũ cán bộ đông nhưng chưa mạnh, tình trạng vừa thừa, vừa thiếu cán bộ sảy ra ở nhiều nơi…năng lực đội ngũ cán bộ chưa đồng đều có mặt còn hạn chế, yếu kém… công tác cán bộ còn nhiều hạn chế, bất cập". Một trong các nguyên nhân của tình trạng trên là “ đầu tư xây dựng đội ngũ làm công tác tổ chức cán bộ chưa tương xứng với yêu cầu nhiệm vụ, tổ chức bộ máy các cơ quan tham mưu còn nhiều đầu mối, chức năng, nhiệm vụ chưa thật hợp lý, phẩm chất, năng lực, uy tín của không ít cán bộ làm công tác tổ chức cán bộ chưa đáp ứng được yêu. Thực trạng trên đặt ra sự cần thiết phải đổi mới, nâng cao chất lượng công tác tổ chức cán bộ nhằm khắc phục những hạn chế, yếu kém, thực hiện thành công những nhiệm vụ mà Đảng, nhà nước giao phó, góp phần tích cực vào công cuộc cải cách nền hành chính, nâng cao năng lực quản trị quốc gia, vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng

3. Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác tổ chức cán bộ

Một là làm sâu sắc hơn nữa vị trí, tầm quan trọng của công tác tổ chức cán bộ: Đề cập tới công tác cán bộ chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng cán bộ là gốc của mọi công việc, muôn việc thành công hay thất bại là do cán bộ tốt hoặc kém, vì vậy vấn đề cán bộ là một vấn đề rất trọng yếu, rất cần kíp. Đảng ta cũng khẳng định “cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, công tác cán bộ là khâu then chốt của công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị…đầu tư xây dựng đội ngũ cán bộ là đầu tư cho phát triển lâu dài, bền vững". Và để phát huy được vai trò của cán bộ trong thực tiễn, Bác đưa ra 5 nguyên tắc sử dụng cán bộ (nguyên tắc dùng người) đó là: Phải hiểu biết cán bộ; phải khéo dùng cán bộ; phải cất nhắc cán bộ; phải yêu thương cán bộ; phải phê bình cán bộ. Những quan điểm. định hướng, nguyên tắc trên cùng với các chủ trương, đường lối, qui định khác liên quan cần phải được tiếp tục nghiên cứu, quán triệt, cụ thể hóa để không chỉ khẳng định vị trí, ý nghĩa, mục tiêu, nhiệm vụ của công tác tổ chức cán bộ trong giai đoạn hiện nay, mà còn giúp đội ngũ làm công tác tổ chức cán bộ tăng thêm tình yêu nghề, niềm vinh dự, tự hào về công việc mình đang làm, nghề nghiệp mà mình đã lựa chọn, xác định rõ trách nhiệm của mình nhằm nâng cao phẩm chất, năng lực hoàn thành tốt công việc được giao và đóng góp cho sự phát triển chung của công tác tổ chức cán bộ

Hai là đổi mới qui trình, nội dung, phương thức tổ chức thực hiện theo hướng tinh gọn, kịp thời, minh bạch, thực chất và hiệu quả: Qui trình, nội dung, phương thức tổ chức thực hiện… là những công cụ cần thiết đảm bảo hiện thực hóa các mục tiêu trong công tác tổ chức cán bộ, tuy nhiên nếu không được thường xuyên quan tâm, cải cách thì những công cụ này dễ có thể làm chậm trễ, phức tạp, giảm hiệu quả, gây bức xúc trong dư luận, ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan, tổ chức, trong khi quản trị công hiện đại đòi hỏi phải công khai, dân chủ, minh bạch, hiệu quả và vì lợi ích của nhân dân. Vì vậy cần thiết phải đổi mới mạnh mẽ qui trình, nội dung, phương thức thực hiện công tác tổ chức cán bộ. Đổi mới qui trình là tiến hành rà soát, đánh giá, mạnh dạn cắt bỏ các qui trình, thủ tục rườm rà mang nặng tính hình thức, thường gây khó và làm phức tạp vấn đề, dễ bị lợi dụng…phải công khai hóa qui trình để giám sát. Cần thiết phải nghiên cứu xây dựng “qui trình rút gọn”, tạo điều kiện cho việc thu hút, trọng dụng “người tài” đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa nền công vụ hiện nay. Đổi mới nội dung chính là phải xác định rõ đối với tổ chức cán bộ yếu tố nào là quan trọng, là trọng tâm, tránh dàn trải, phải lấy phẩm chất, năng lực và kết quả công việc làm giá trị cốt lõi, chú trọng người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, công tác đánh giá phải thực chất, khách quan, công bằng lấy hiệu quả công việc làm thước đo, lấy kết quả đánh giá là cơ sở cho việc phân loại, qui hoạch, luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ, đồng thời có căn cứ để đào tạo bồi dưỡng hoặc loại bỏ ra khỏi đội ngũ những người yếu kém, vi phạm. Trong công tác cán bộ hiện nay,  không nhất thiết mọi vị trí đều cần đến “ lý lịch đẹp”; người trong Đảng; người trong nước; ý thức tuân thủ, chấp hành cao…Đổi mới phương thức tổ chức thực hiện đòi hỏi phải công khai, minh bạch, mở rộng dân chủ, tăng cường sự giám sát của đội ngũ cán bộ, công chức, của người dân, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, phải tránh “khép kín”, “giải quyết nội bộ” trong công tác cán bộ để đưa người nhà, người thân, cánh hẩu… vào bộ máy nhà nước hoặc các vị trí lãnh đạo quản lý trong bộ máy nhà nước

Ba là chú trọng nâng cao năng lực đội ngũ nhân lực làm công tác tổ chức cán bộ: Năng lực đội ngũ làm công tác tổ chức cán bộ là yếu tố quyết định chất lượng, hiệu quả công tác tổ chức cán bộ. Năng lực người làm công tác tổ chức cán bộ không chỉ dừng ở việc quán triệt đúng quan điểm chỉ đạo, nắm chắc qui trình, nghiệp vụ, thực hiện đúng qui định, hoàn thành nhiệm vụ được giao, mà đòi hỏi phải nắm chắc những quan điểm, chủ trương mới của Đảng, nhà nước, có khả năng phát hiện những “nút thắt” trong công tác tổ chức cán bộ, những yêu cầu đặt ra từ thực tiễn cũng như xu hướng chung trên thế giới để tham mưu hoặc có giải pháp xử lý phù hợp. Đặc biệt phải có năng lực trong phát hiện, lựa chọn, thu hút, trọng dụng “ người có tài năng” thông qua việc tham mưu, đề xuất các thể chế, chính sách, cơ chế, biện pháp cụ thể nhằm tăng cường sức mạnh cho khu vực công, năng cao hiệu quả quản lý nhà nước và hạn chế tình trạng chảy máu chất xám đang diễn ra phức tạp hiện nay . Thực tế đội ngũ làm công tác tổ chức cán bộ được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau, tỉ lệ qua đào tạo đúng, hoặc gần chuyên ngành không cao, công tác bồi dưỡng chuyên môn chưa được quan tâm đúng mức. Để khắc phục thực trạng này và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong công tác tổ chức cán bộ cần thiết phải có chủ trương, kế hoạch để đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ làm công tác tổ chức cán bộ một cách khoa học, hiệu quả, có chính sách khuyến khích, động viên họ tích cực, nghiêm túc tham gia các chương trình bồi dưỡng được tổ chức. Đồng thời bản thân đội ngũ làm công tác tổ chức cán bộ cũng phải tự mình nâng cao nhận thức, tăng thêm lòng yêu nghề, trách nhiệm với nghề, có ý thức tự trau dồi, học hỏi, nâng tầm kiến thức, kĩ năng, thái độ nhằm đáp ứng yêu cầu công việc, phục vụ tổ chức và nhân dân ngày một tốt hơn

Bốn là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với tăng cường thanh, kiểm tra; kiểm soát chặt chẽ quyền lực trong công tác tổ chức cán bộ, chống chạy chức chạy quyền: Phi tập trung hóa, phân cấp phân quyền là một trong các đặc trưng của nền hành chính hiện đại. Phân cấp, phân quyền là sự phân định thẩm quyền giữa trung ương với địa phương, cấp trên với cấp dưới nhằm giảm bớt công việc cho cấp trên, tăng khả năng và tính chủ động của cấp dưới…giúp công việc được tiến hành nhanh chóng, hiệu quả. Trong thực tế việc phân cấp trong công tác tổ chức cán bộ đã được quan tâm và triển khai, nhiều văn bản chỉ đạo đã được ban hành, nhiều nội dung đã được phân cấp xong hiệu quả chưa cao, bởi việc phân cấp chưa đồng bộ, cụ thể, dẫn đến khó, lúng túng trong thực hiện, vì vậy cần phải tiếp tục phân cấp mạnh mẽ, đồng bộ hơn nữa, đi đôi với tăng cường thanh, kiểm tra để nắm bắt tình hình, điều chỉnh khi có lệch lạc, hỗ trợ khi khó khăn và xử lý khi vi phạm

Mặc dù không phải là lĩnh vực kinh tế- tài chính, nhưng công tác tổ chức cán bộ là lĩnh vực quan trọng liên quan đến con người và quyền lực con người, do đó người làm công tác tổ chức cán bộ dễ mắc sai lầm nếu thiếu sự tu dưỡng, rèn luyện, vì vậy cần thiết phải xây dựng, hoàn thiện thể chế để kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ theo nguyên tắc mọi quyền lực đều phải được kiểm soát chặt chẽ bằng cơ chế, quyền hạn phải được ràng buộc bằng trách nhiệm; thực hiện công khai, minh bạch tiêu chuẩn, qui trình, thủ tục và hồ sơ nhân sự, xử lý kịp thời, nghiêm minh những tổ chức, cá nhân vi phạm kỷ luật của Đảng, pháp luật của nhà nước, lợi dụng quyền lực để thực hiện các hành vi sai trái hoặc tiếp tay cho chạy chức, chạy quyền; hủy bỏ, thu hồi các quyết định không đúng về công tác cán bộ, đồng thời xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân sai phạm, không có “vùng cấm”.

Năm là thực hiện tốt chế độ chính sách, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho người làm công tác tổ chức cán bộ: Ngành Nội Vụ (trọng tâm là tổ chức cán bộ) có vai trò quan trọng trực tiếp tham mưu cho Đảng và nhà nước về xây dựng tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ, công chức của nền hành chính quốc gia, công việc tổ chức cán bộ là công việc khó, phức tạp, vừa mang tính chuyên ngành vừa mang tính tổng hợp, vì vậy để người làm công tác tổ chức cán bộ yêu nghề, gắn bó với nghề, có tinh thần khắc phục khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ với năng xuất, chất lượng, hiệu quả cao nhất cần phải có sự quan tâm của Đảng, nhà nước, ngành Nội Vụ thông qua hệ thống chính sách, chế độ phù hợp. Thực tế hiện nay vị trí tổ chức cán bộ được xếp theo ngạch hành chính như các công việc hành chính khác và tất nhiên không có phụ cấp đặc thù nghề nghiệp; chuyên môn tổ chức cán bộ hiện chưa có chuyên ngành đào tạo trong các học viện, trường đại học, trường bồi dưỡng nào dẫn đến việc đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu về chuyên môn cho đội ngũ này gặp nhiều khó khăn…Từ thực trạng đó cần thiết phải có sự quan tâm nghiên cứu một cách toàn diện làm cơ sở cho việc đề xuất hoặc ban hành các chính sách, chế độ thỏa đáng, phù hợp với vị trí tổ chức cán bộ, trước mắt là thực hiện tốt các chế độ chính sách hiện có, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, kịp thời động viên, khen thưởng, những tổ chức, cá nhân làm tốt công tác tổ chức, cán bộ để họ yên tâm công tác, cống hiến và giữ gìn sự trong sạch cho một lĩnh vực hoạt động quan trọng, đáp ứng yêu cầu xây dựng nền công vụ hiện đại trong bối cảnh hiện nay. (Những luận điểm trong bài là luận điểm của Tác giả).

TS Vũ Thanh Xuân - Học viện Hành chính Quốc gia
  • Tags: